การผ่าตัดริดสีดวงทวาร บรรเทาความเจ็บ ลดการเป็นซ้ำ
ศูนย์ : ศูนย์ศัลยกรรม
บทความโดย : นพ. พิชวัฒน์ สุขสุศิลป์

ผู้ป่วยโรคริดสีดวงทวาร (hemorrhoids) มักมาพบแพทย์ด้วยอาการคลำแล้วมีก้อนเนื้อโผล่มาจากปากทวารหนัก หรือขณะเบ่งถ่ายอุจจาระแล้วมีเลือดออกมา ซึ่งโรคริดสีดวงทวารนั้นมีแนวทางรักษาตามลักษณะความรุนแรงของโรค หากก้อนที่ยื่นออกมาไม่สามารถหดกลับเข้าไปได้ หรือใช้นิ้วดันกลับเข้าไปไม่ได้ แพทย์อาจพิจารณาการผ่าตัดริดสีดวงทวาร เพื่อบรรเทาความเจ็บปวด ลดภาวะแทรกซ้อน และลดอัตราการเป็นซ้ำ
สารบัญ
ริดสีดวงทวาร คืออะไร?


ริดสีดวงทวาร คือ ภาวะที่หลอดเลือดดำบริเวณทวารหนักเกิดการปูด บวมหรืออักเสบ จนเกิดเป็นก้อนนูนออกมาจากผนังของช่องทวารหนัก สร้างความเจ็บปวด และเป็นอุปสรรคในการขับถ่าย สาเหตุที่ทำให้เกิดริดสีดวงทวาร เช่น ภาวะท้องผูก การเบ่งอุจจาระนาน ๆ การรับประทานอาหารที่มีกากใยน้อย ดื่มน้ำน้อย อาหารรสจัด หรือการดื่มเครื่องดื่มแอลกอฮอล์ อาจกระตุ้นอาการของริดสีดวงทวารให้มากขึ้นได้
ริดสีดวงทวารแบ่งโดยทั่วไปได้ 2 ชนิด ได้แก่
- ริดสีดวงทวารชนิดภายใน (Internal Haemorrhoids) โดยมักจะมาด้วยอาการจะมีเลือดออกจากทวารหนักขณะขับถ่ายเป็นเลือดสด
- ริดสีดวงทวารชนิดภายนอก (External Haemorrhoids) มีลักษณะเป็นก้อนยื่นออกจากรูทวารมักจะก่อให้เกิด อาการคือปวดและบวมบริเวณทวารหนัก
การผ่าตัดริดสีดวงทวาร


การผ่าตัดริดสีดวงทวาร เหมาะกับผู้ที่มีอาการมาก คือ มีริดสีดวงทวารที่ยื่นออกมาพ้นรูทวารและหัวริดสีดวงใหญ่มากเกินกว่าจะหดกลับเข้าไปได้เอง หัวริดสีดวงที่โผล่ออกมาตลอดเวลาจะทำให้เสี่ยงต่อการเกิดลิ่มเลือดหรือการขาดเลือดได้ นอกจากนั้น ยังมีกรณีที่จำเป็นที่ต้องได้รับการผ่าตัดริดสีดวงทวาร ดังต่อไปนี้
- รักษาด้วยยาและวิธีอื่นไม่ได้ผล
- มีทั้งริดสีดวงทวารชนิดภายในและชนิดภายนอก
- ริดสีดวงทวารชนิดภายในที่ยื่นออกมาติดคาและขาดเลือด (incarcerated internal hemorrhoids)
- ผู้ป่วยมีการแข็งตัวของเลือดผิดปกติที่จำเป็นต้องห้ามเลือดที่ออกจากริดสีดวง
การผ่าตัดริดสีดวงทวารเหมาะกับใคร?
การผ่าตัด ริดสีดวงทวาร เหมาะสำหรับผู้ที่มีอาการรุนแรงหรือมีภาวะแทรกซ้อนที่ไม่ตอบสนองต่อการรักษาแบบไม่ผ่าตัด โดยทั่วไปแพทย์จะแนะนำให้ผ่าตัดในกรณีต่อไปนี้
- ริดสีดวงระยะที่ 3 คือ หัวริดสีดวงยื่นออกมานอกทวารหนักและต้องใช้มือดันกลับเข้าไป หรือ ริดสีดวงระยะที่ 4 คือ หัวริดสีดวงยื่นออกมาตลอดเวลา ดันกลับไม่ได้
- มีอาการมาก มีเลือดออกบ่อยหรือปริมาณมาก เสี่ยงต่อการเกิดภาวะโลหิตจาง
- มีอาการปวดอย่างรุนแรง โดยเฉพาะกรณีที่มีริดสีดวงภายนอกที่เกิดลิ่มเลือด
- รักษาด้วยวิธีอื่นไม่ได้ผล เช่น การใช้ยาเหน็บ ยาทา การฉีดยา หรือการรัดยาง
- มีภาวะแทรกซ้อน เช่น ติดเชื้อ หรือมีริดสีดวงหลายตำแหน่ง
การเตรียมตัวก่อนผ่าตัดริดสีดวงทวาร
- งดน้ำงดอาหารอย่างน้อย 8 ชั่วโมงก่อนการผ่าตัด
- ตรวจร่างกายก่อนการผ่าตัด ได้แก่ ตรวจเลือดทางห้องปฏิบัติการ (Lab) ตรวจทางรังสีวิทยา (X-Ray) และตรวจคลื่นไฟฟ้าหัวใจ (EKG)
- ต้องหยุดยาบางชนิดก่อนผ่าตัด เช่น ยาต้านเกล็ดเลือด Aspirin ยาละลายลิ่มเลือด Warfarin และสมุนไพร รวมถึงอาหารเสริมบางชนิดที่อาจมีผลต่อการแข็งตัวของเลือด
- แพทย์อาจแนะนำให้สวนอุจจาระหรือรับประทานยาระบายก่อนการผ่าตัด เพื่อให้ลำไส้สะอาด ซึ่งจะช่วยลดความเสี่ยงของการติดเชื้อหลังผ่าตัด
วิธีการผ่าตัดริดสีดวงทวาร
วิธีการผ่าตัด ริดสีดวงทวารแบบเปิด หรือ แบบดั้งเดิม Hemorrhoidectomy คือ การตัดริดสีดวงบริเวณหัวริดสีดวงจนถึงติ่งเนื้อบริเวณปากทวารหนัก ซึ่งเป็นวิธีรักษาอย่างแพร่หลาย ไม่ซับซ้อน ใช้เวลาไม่นาน และเป็นการผ่าตัดที่ปลอดภัย มีข้อดี คือ สามารถลดโอกาสการเป็นซ้ำ ใช้ผ่าตัดโรคริดสีดวงได้ทุกรูปแบบ และผ่าตัดโรคแทรกซ้อนของริดสีดวงได้ แผลผ่าตัดริดสีดวง กี่วันหาย โดยแผลผ่าตัดจะหายสนิทได้ใช้เวลาประมาณ 2 - 4 สัปดาห์
ปัจจุบันศูนย์ศัลยกรรม โรงพยาบาลนครธน มีเทคโนโลยีใหม่ที่ช่วยให้การรักษา ง่ายขึ้น เจ็บน้อยลง ฟื้นตัวได้ในระยะสั้น คือ การผ่าตัดริดสีดวงด้วยเลเซอร์ (Laser Hemorrhoidectomy) เป็นการใช้พลังงานเลเซอร์เฉพาะจุดเพื่อ “ตัดและจี้” หลอดเลือดที่ผิดปกติ ทำให้ก้อนริดสีดวงฝ่อและหลุดไปในที่สุด โดยไม่กระทบกับเนื้อเยื่อข้างเคียง ลดภาวะแทรกซ้อนหลังผ่าตัดริดสีดวง ซึ่งการรักษาริดสีดวงนั้น ต้องปรึกษาแพทย์เฉพาะทางเพื่อตรวจประเมินความเหมาะสมในการรักษาที่เหมาะสมในแต่ละราย

การปฏิบัติตัวหลังผ่าตัดริดสีดวงทวาร
วิธีดูแลตัวเองหลังผ่าตัดริดสีดวง สามารถทำได้ดังนี้
- สามารถกินยาแก้ปวดตามที่แพทย์สั่งเพื่อลดการเจ็บแผลได้
- หลังผ่าตัดริดสีดวงกินอะไรได้บ้าง ควรกินอาหารที่มีกากใยสูง ดื่มน้ำเปล่าในปริมาณมากขึ้น จะช่วยให้อุจจาระมีการถ่ายนิ่มขึ้น
- ขณะขับถ่ายหลีกเลี่ยงการเบ่งอุจจาระแรง
- ออกกำลังกายสม่ำเสมอ โดยอาจเริ่มจากการออกกำลังกายเบา ๆ ในช่วงแรกหลังผ่าตัด
- งดการกินอาหารที่มีรสจัด เพื่อลดการระคายเคืองลำไส้และทวารหนัก รวมไปถึงแผลผ่าตัด
ผลข้างเคียงที่อาจเกิดขึ้นได้หลังผ่าตัดริดสีดวงทวาร
หลังการผ่าริดสีดวงทวาร อาจมีผลข้างเคียงเกิดขึ้นได้บ้าง ซึ่งส่วนใหญ่มักไม่รุนแรงและหายได้เองภายในระยะเวลาไม่นาน ได้แก่
- ในบางรายอาจมีอาการปัสสาวะลำบากในช่วงแรกหลังการผ่าตัดb
- อาจรู้สึกไม่สบาย คัน หรือระคายเคืองบริเวณแผลผ่าตัด
- บริเวณทวารหนักอาจมีอาการบวมได้ ซึ่งจะค่อย ๆ ดีขึ้นภายใน 1-2 สัปดาห์ การประคบเย็นในช่วงแรกอาจช่วยลดอาการบวมได้
- อาจมีเลือดซึม ๆ ออกจากบริเวณแผลริดสีดวง ที่ผ่าตัดเล็กน้อยในช่วงแรก ซึ่งเป็นเรื่องปกติ หากมีเลือดออกมากผิดปกติ ควรรีบแจ้งแพทย์
- อาการปวด เป็นอาการที่พบได้มากที่สุดหลังการผ่าตัด โดยเฉพาะในช่วง 24-48 ชั่วโมงแรก ควรรับประทานยาตามคำแนะนำของแพทย์อย่างเคร่งครัด
ผ่าตัดริดสีดวง ชีวิตใหม่ไร้ริดสีดวง
เมื่อมีอาการขับถ่ายผิดปกติ หรือถ่ายอุจจาระเป็นเลือดให้มาพบแพทย์ หาสาเหตุของโรคเพื่อรับการวินิจฉัยและรักษาอย่างเหมาะสม หากวินิจฉัยแล้วว่าเป็นโรคริดสีดวง และต้องเข้ารับการผ่าตัด ศูนย์ศัลยกรรม โรงพยาบาลนครธน พร้อมดูแลและรักษาโรคริดสีดวงทวาร ด้วยการผ่าตัดริดสีดวง โดยทีมศัลยแพทย์มากประสบการณ์ ตลอดจนเครื่องมือในการตรวจ มีเทคโนโลยีผ่าตัดส่องกล้อง และรักษาที่ทันสมัย มีประสิทธิภาพ และห้องผ่าตัดที่ได้มาตรฐาน เพื่อให้คุณมีชีวิตใหม่ที่ไร้ริดสีดวง
ช่องทางติดต่อโรงพยาบาลนครธน:
- - Website : https://www.nakornthon.com
- - Facebook : Nakornthon Hospital
- - Line : @nakornthon
- - Tel: 02-450-9999 (ตลอด 24 ชั่วโมง)
ปรึกษาทุกปัญหาสุขภาพแบบออนไลน์
ไม่เสียค่าใช้จ่าย
บทความทางการแพทย์ศูนย์ศัลยกรรม